Srednjovekovni grad Zvečan je tvrđava u Srbiji, nedaleko od istoimenog naselja, severno od Kosovske Mitrovice. Nalazi se na vrhu ugašene vulkanske kupe (oko 800 m nmv) koja se uzdiže odmah iznad Ibra. Podignut je sa prvobitnom namenom zaštite i kontrole važnih karavanskih drumova koji se tu ukrštaju (za Kosovo i Metohiju ka jugu, Ibrom za Moravsku dolinu ka severu i za Bosnu ka zapadu), da bi kasnije pored toga služio i za zaštitu Trepčanskih rudnika. Predstavlja jedan od najstarijih danas očuvanih srpskih srednjovekovnih utvrđenja, ali nije poznato kada je podignuto, iako je izvesno da kontinuitet utvrđenja na tom prostoru datira još iz antike, a možda čak i iz praistorije. Na istorijsku scenu ulazi 1093. godine kada je bio pogranično utvrđenje raškog župana Vukana (kraj XI veka-1112. ili 1115) koji je iz njega kretao u svoje pohode na Kosovo koje se tada nalazilo u sastavu Vizantije. U sklopu tvrđave se nalazio jedan od kraljevskih dvorova Nemanjića, a u njoj je život okončao i kralj Stefan Dečanski (1321—1331). Osmanlije su ga zauzele neposredno posle kosovskog boja (1389) i u njemu je postojala stalna vojna posada do XVIII veka kada je grad napušten i prepušten zubu vremena. Samo utvrđenje formira utvrđeni Gornji Grad na vrhu uzvišenja sa podgrađem zaštićenim niskim bedemom na jugozapadnoj padini. Posebnu snagu samom utvrđenju davala su dva izvora na padini, koja su tajnim prolazima bila povezana sa citadelom na vrhu. Danas je Zvečanski Grad većinom u ruševinama, ali se na osnovu nekoliko kula koje su opstale i ostataka bedema na vrhu usamljene uzvišice i dalje može naslutiti njegova nekadašnja impozantnost.
